01.12.2023

Rokoko ve Barok:

Mimari Tarzlardaki Zarafetin İzinde Bir Yolculuk

Büyük odalar, süslü bahçeler, görkemli işlemeler, dikkat çekici heykeller… 16. yüzyılda İtalya’da başlayıp etkisini tüm dünyada gösteren barok mimariyi kısaca aktarmak istersek bunları söylerdik. Elbette gösterişli, şık ve kendine hayran bırakan mimari eserlerin verildiği bu tarzı anlatırken bu söylediklerimiz oldukça sınırlı kalsa da kendinden sonraki dönemde sanat akımlarını etkileyecek güce sahip olması barok dönemin ne kadar önemli olduğunu adeta kanıtlıyor. O halde barok ve barok sebebiyle doğan ve sıkça birlikte anılan rokoko dönemi daha yakından bakmaya ne dersiniz?

Rokoko Nedir?

Rokoko, 18. yüzyılın ilk yıllarında başlayan ve kendinden önceki akım olan barok mimariye bir eleştiri olarak doğan bir sanat akımıdır. İlk olarak Fransa’da etkisini gösteren rokoko, geç barok döneminde doğmuş ve ardından yerini daha sade bir stil olan neoklasizme bırakmıştır. Dilerseniz gücünü Antik Yunan ve Roma dönemlerinden alan neoklasizm ile ilgili detaylı bilgiye “Yüzyıllardır Popüler: Neoklasik Mimari Nedir?” yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Rokoko ve Barok Arasındaki Farklar Nelerdir?

Rokoko dönem ve barok sanatının farklılıklarını inceleyip iki akımı birbirinden daha net bir şekilde ayırmaya ne dersiniz?

Daha Kıvrımlı Bir Hat Kullanımı

C ve S şeklinde kavislerin sıklıkla kullanıldığı rokoko mimari, barok stile kıyasla daha kıvrımlıdır. Ayrıca rokoko, Asya kültürü gibi farklı kültür ögelerini de barındırabilir.

Tasarımlarda Asimetrik Detaylar

Barok mimaride düzen oldukça önemli olduğundan simetrik detaylara ekstra özen gösterilir. Fakat rokoko mimaride bunun tam tersi görülür. Eserlerde asimetrik detaylara, tasarımda kullanılan benzer süslemelerde birbirlerinden farklı boyutlara yer verildiğine sıklıkla rastlanabilir.

Daha Sade Süslemeler

Barok stilde inşa edilen mimari eserlerde, görkemli detaylar, heykeller ve renk kullanımı dikkati çeker. Rokokoyu barok stilden ayıran bir diğer önemli nokta ise işte tam buradadır.

Rokoko hem dış hem de iç mekanda daha sade, ferah ve dikkat çekiciliğin yanı sıra huzur da veren zarif pastel tonları tercih eder. Çiçek, deniz, bitki gibi zarif doğal esintilerden de sıklıkla yararlanır. Barok sanatçılar ise eserlerinde bu gibi doğa ögelerine vurgu yapmazlar.

Tüm bu farkların yanı sıra iki akım arasında benzer noktalar olduğunu da belirtmek mümkün. Örneğin iki akımda da -her ne kadar kullanılan renkler ve süslemelerin temaları farklı olsa da- iç mekanda görkemli, dikkat çekici bir etki söz konusudur. Fakat yine de gösteriş konusunda rokoko mimarinin, barok mimariye göre biraz daha geri planda kaldığını belirtmeden geçmeyelim.

Rokoko Mimari Örnekleri

Rokoko akıma ait eserlere Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde rastlayabilirsiniz. İşte, hem ihtişamı hem de zarif detayları ile dikkat çeken rokoko mimari eserlerden bazı örnekler:

Branicki Sarayı (Varşova, Polonya)
Amalienburg Sarayı (Münih, Almanya)
Catherine Sarayı (St. Petersburg, Rusya)
Linderhof Sarayı (Ettal, Almanya)
Hotel de Soubise (Paris, Fransa)

Barok Mimari Örnekleri

İhtişamlı şekilde inşa edilen barok mimari eserlerini de Avrupa’nın pek çok ülkesinde ve bölgesinde rahatlıkla görebilirsiniz. İşte, barok mimarinin bazı örnekleri:

Madrid Kraliyet Sarayı (Madrid, İspanya)
Versay Sarayı (Versay, Fransa)
Belvedere Sarayı (Viyana, Avusturya)
Rezidans Würzburg (Würzburg, Almanya)
Trevi Çeşmesi (Roma, İtalya)
Blenheim Sarayı (Oxfordshire, İngiltere)

Dünyada en çok bilinen bu barok mimari örneklerinin yanı sıra ülkemizde de barok stilin mimari yansımalarını görmek elbette mümkün.

Dolmabahçe Sarayı
Beylerbeyi Sarayı
Nuruosmaniye Camii
Eyüp Sultan Camii
Malta Köşkü

Bu eserler hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için “Türkiye’deki Göz Alıcı Barok Mimari Örnekleri” yazımızı okuyabilirsiniz.